Một vụ án tranh chấp đất đai dẫn đến gây thương tích, các cơ quan tố tụng tỉnh Tuyên Quang đã mắc nhiều sai sót trong quá trình giải quyết vụ án như sử dụng tài liệu thiếu thuyết phục, hồ sơ còn nhiều mâu thuẫn chưa được làm rõ để làm chứng cứ buộc tội bị can dẫn đến vụ án có dấu hiệu oan sai kéo dài chưa được giải quyết.
Đó là vụ án “Cố ý gây thương tích”, bị can là anh Trần Minh Tư (SN 1976, ngụ thôn Cây Đa 1, xã Ninh Lai, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang), bị 2 cấp tòa sơ thẩm và phúc thẩm tuyên phạt 6 năm tù giam với tội danh như trên. Cho đến nay, anh Tư đã được trả tự do sau 2 năm tù giam, còn vụ án đã có quyết định tạm đình chỉ lần 2 để điều tra vì lý do chưa đủ căn cứ chứng minh để buộc tội bị can.
Gây án vì đám cỏ voi
Theo cáo trạng truy tố của Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) huyện Sơn Dương, ngày 14/6/2013, gia đình ông Thăng Minh Chân (SN 1947, ngụ thôn Cây đa 1, xã Ninh Lai, huyện Sơn Dương) đào móng xây tường bao quanh khu đất vườn sát nhà anh Tư.
Ông Chân có nhờ các con gồm Thăng Minh Quang (SN 1975), Thăng Quang Vinh đều trú tại thôn Hoàng La 1, xã Ninh Lai và Thăng Văn Bảy (ngụ thôn Cây Đa 1) đến làm giúp. Trong khi làm anh Quang có nhổ đám cỏ voi gia đình anh Tư trồng để đánh dấu ranh giới kéo để cạnh đường. Khoảng 17h 30 cùng ngày, chị Trương Thị Trần (SN 1973, vợ của anh Tư) đi làm về thấy cỏ voi đã bị nhổ (tay cầm dao dài khoảng 40cm) nói với anh Quang: “Thích xây thì xây nhưng mày trả lại cỏ voi cho tao”. Anh Quang nói lại: “Ở kia mày thích thì đi ra mà kéo”, sau đó giữahai người có xảy ra mâu thuẫn, anh Quang dùng xẻng hắt nước về phía chị Trần.
Thấy vợ cãi nhau với Quang nên anh Tư từ trong nhà đi ra xem sự tình. Thấy vậy, anh Quang đi đến gần một tay cầm xẻng, tay kia chỉ mặt anh Tư: “Cái loại mày tao cho một nhát là chết”. Đáp lại, anh Tư nói: “Muốn nói gì thì nói nhưng anh không được chỉ tay vào mặt tôi” và gạt tay anh Quang ra. Liền đó, anh Quang đấm 2 nhát vào vùng mặt anh Tư. Anh Quang cúi xuống nhặt đá ném liên tiếp 3 hòn (kích thước 16x8cm), trong đó có 1 viên trúng vào đầu làm anh Quang ngã xuống đường. Nhân lúc đó, anh Tư chạy đến giằng chiếc xẻng chọc 2 – 3 nhát vào mặt và vùng ngực anh Quang thì ông Chân chạy đến giằng lấy chiếc xẻng, sau đó anh Tư bỏ về nhà. Anh Quang được người nhà đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa Tuyên Quang. Ngày 14/6/2013, Công an xã Ninh Lai đến giải quyết vụ việc thu giữ tang vật gồm 1 hòn đá và chiếc xẻng gỗ như trên.
Tại kết luận pháp y về thương tật (số 168/2003/TgT, ngày 31/8/2013) của Trung tâm Pháp y tỉnh Tuyên Quang kết luận anh Thăng Minh Quang tổn hại 46% sức khỏe, nghiêm trọng nhất là tổn thương gãy xương hàm dưới. Từ căn cứ trên, Cơ quan điều tra Công an huyện Sơn Dương đã có Quyết định khởi tố vụ án (số 92), khởi tố bị can (số 194) đối với Trần Minh Tư để điều tra về hành vi “Cố ý gây thương tích”.
Sau đó, trải qua cả 2 cấp tòa sơ thẩm và phúc thẩm anh Trần Minh Tư đều bị tuyên phạt 6 năm tù giam về tội: “Cố ý gây thương tích” (Điều 104 BLHS).
Lời khai mâu thuẫn
Tuy nhiên, do vụ án còn có mâu thuẫn về lời khai, kết luận thương tích của người bị hại chưa xác minh, đối chất trong quá trình điều tra dẫn đến việc buộc tội bị cáo là chưa chính xác nên Tòa án Tối cao đã có kháng nghị (số 28/2015/HS-TK, ngày 29/5/2015) đề nghị Tòa hình sự TAND Cấp cao xét xử Giám đốc thẩm, hủy 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm nói trên.
Này 17/11/2015, TAND Cấp cao tại Hà Nội đã ra QĐ Giám đốc thẩm (số 12/2015/HS-GĐT) chấp nhận kháng nghị hủy các bản án sơ thẩm và phúc thẩm để điều tra lại; chuyển hồ sơ vụ án cho VKSND cấp cao tại Hà Nội để điều tra lại”.
Không phải khi TAND TC có kháng nghị, trước đó, tại diễn biến trong phiên tòa phúc thẩm (ngày 21/3/2014), luật sư bào chữa cho anh Tư đã từng có luận điểm tranh tụng về một số những điểm mờ trong vụ án còn chưa được làm rõ nhưng HĐXX đã “bỏ qua” và vẫn giữ nguyên phán quyết tuyên phạt y án như cấp sơ thẩm.
Về phần anh Tư chỉ thừa nhận có ném đá khiến anh Quang bị thương ở vùng đầu, còn thương tích ở vùng ngực, hàm mặt không thực hiện được do đã có người can ngăn giằng lại hung khí.
Bản thân anh Quang là người bị hại cũng khai báo không thống nhất, có lúc khai bị ném đá vào đầu bị ngất, không biết sự việc xảy ra tiếp theo, chỉ nghe gia đình kể lại việc bị cáo dùng cán xẻng chọc vào người gây thương tích, có lúc lại khai bị ném đá vào đầu, sau đó bị anh Tư chọc cán xẻng vào người bị ngất đi.
Lời khai của những người làm chứng là ông Thăng Văn Chân (bố đẻ bị hại) Thăng văn Tư, Thăng Quang Vinh (đều là anh, em ruột của bị hại) khai anh Tư dùng xẻng chọc 2 -3 nhát vào trúng người bị hại. Tuy nhiên, người làm chứng là anh Thăng Minh Đăng (hàng xóm) chứng kiến anh Tư dùng xẻng chọc vào người bị hại khoảng 3 nhát nhưng không trúng vì bị ông Chân ngăn cản, xô đẩy. Lời khai này của anh Đăng hoàn toàn trùng khớp với lời khai của anh Tư.
Như vậy, lời khai của người làm chứng cùng 1 vấn đề mà còn nhiều mâu thuẫn, vậy mà, ở cả 2 cấp tòa sơ thẩm và phúc thẩm tòa đã không triệu tập nhân chứng quan trọng là anh Thăng Minh Đăng để đối chất làm rõ.
Hồ sơ bệnh án “đá” nhau
Lật lại diễn biến quá trình điều trị của anh Thăng Minh Quang sau khi bị gây thương tích. Đầu tiên, anh Quang được đưa tới trạm y tế xã và chuyển lên Bệnh viện đa khoa tỉnh Tuyên Quang cùng ngày. Quá trình khám bác sỹ chuẩn đoán anh Quang bị chấn động não, điều trị 7 ngày và xuất viện trong tình trạng ổn định. Tại tờ diễn biến điều trị ngày 14/6 – 17/6/2013, thể hiện: “Hàm trái nề nhẹ”; “Bệnh nhân tiếp xúc tốt”. Phiếu kết quả chụp cắt lớp vi tính sọ não thể hiện: “Hiện tại chưa thấy tổn thương nội sọ và xương sọ trên phim chụp”.
Ngay trong ngày (26/4/2013) xuất viện, anh Quang lại nhập viện Bệnh viện Công an tỉnh Tuyên Quang điều trị. Hồ sơ bệnh án cho thấy anh Quang không có thương tích nào khác ngoài vết bầm tím ở vùng chẩm và có dấu hiệu chấn động não. Về khám răng, hàm, mặt qua thăm khám sơ bộ chưa phát hiện bệnh lý. Anh Quang nằm điều trị theo dõi chấn động não 8 ngày và cho xuất viện về khi “Bệnh nhân đã khỏi bệnh”, không có tài liệu điều trị vùng hàm, mặt.
Trong hồ sơ bệnh án điều trị ở 2 bệnh viện trên đều thể hiện anh Quang luôn tỉnh táo, khả năng giao tiếp tốt và ăn uống bình thường, nhập viện điều trị chấn thương sọ não. Vậy mà, ngày 3/7/2016, sau 19 ngày dính thương tích, 5 ngày xuất viện lần 2 trong tình trạng đã khỏi bệnh, anh Quang bỗng nhập viện Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc cấp cứu với thương tích gãy xương hàm dưới vùng cằm.
Tuy nhiên, cơ quan điều tra đã không thu thập đầy đủ các chứng cứ, tài liệu chứng minh anh Quang bị gãy xương hàm dưới. “Phim chụp X – Quang; CT – Scaner… y chứng điều trị; biên bản phẫu thuật mà chỉ có giấy vào viện ra viện. Phiếu kết quả chụp CT, phim chụp, biên bản hội chẩn đều là bản phô tô không có xác nhận của cơ quan có thẩm quyền, do vậy tài liệu này không phải là chứng cứ của vụ án”, kháng nghị của TAND TC thể hiện.
Đồng thời, trong quá trình điều tra cơ quan công an vẫn chưa làm rõ thương tích gãy xương hàm dưới của anh Quang vào thời điểm nào? Vì vậy, chưa đủ căn cứ vững chắc để kết luận thương tích gãy xương hàm dưới của anh Quang là do Trần Minh Tư gây ra.
Từ diễn biến điều trị bệnh bất thường nói trên dẫn đến việc kết luận về răng, hàm, mặt trong các bệnh án của anh Thăng Minh Quang và kết luận giám định có sự khác nhau về thương tích trật thái dương.
Tại kết luận giám định thể hiện, anh Quang bị trật khớp thái dương hàm trái, sai khớp cắn; không há được miệng, không ăn nhai được. Nhưng tại tất cả các bệnh án điều trị cho thấy anh Quang nhập viện tỉnh táo, giao tiếp tốt, quá trình điều trị ăn cơm; kết quả chụp CT mặt cho thấy anh Quang không bị trật khớp thái dương hàm trái, không thấy di lệch bất thường…
Gian nan tìm công lý
Chị Trần tâm sự cho biết, gia đình chị và bố đẻ của anh Thăng Minh Quang vốn có mâu thuẫn tranh chấp đất đai từ trước dẫn tới việc phải đáo tụng đình. Kết quả phần thắng kiện thuộc về gia đình chị Trần nhưng từ đó mâu thuẫn lại càng thêm sâu sắc là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến việc xảy ra vụ án.
Nhưng bản chất vụ án diễn ra không đúng theo cáo buộc của cơ quan điều tra nên trong thời gian thụ án anh Tư vẫn luôn động viên chị Trần tiếp tục đội đơn kêu oan. Suốt 2 năm ròng sau đó, chị Trần thay chồng cơm đùm, cơm nắm đi gửi đơn khắp nơi cầu cứu các cơ quan chức năng kêu oan. Quyết định của TAND cấp cao tại Hà Nội hủy án, đề nghị điều tra lại có thể coi là là “thành quả” bước đầu được đền đáp những nỗ lực, niềm tin trên con đường đi tìm công lý của gia đình anh Tư.
Vì lý lẽ trên, ngày 23/2/2016, tức là sau hơn 2 năm thi hành án phạt cải tạo, VKSND huyện Sơn Dương đã có quyết định (QĐ 07/QĐ-KSĐT) thay đổi biện pháp ngăn chặn trả tự do cho anh Tư nhưng cấm đi khỏi nơi cư trú vì vẫn còn là bị can trong vụ án.
Sau hơn 1 năm chờ đợi vụ án được điều tra lại, ngày 20/1/2017 vừa qua, anh Tư nhận được Quyết định tạm đình chỉ điều tra bị can của Công an huyện Sơn Dương với căn cứ: “Đã hết thời hạn điều tra vụ án hình sự nhưng chưa đủ căn cứ chứng minh hành vi phạm tội của bị can”.
Anh Tư kiến nghị cho rằng, với căn cứ như trên thì cơ quan cảnh sát điều tra cần phải ra quyết định đình chỉ với vụ án của anh. Trả lời kiến nghị, VKSND huyện Sơn Dương cho biết, vụ án đã được gia hạn thời hạn điều tra lần 2 đến ngày 21/1/2017 (trước 1 ngày có quyết định tạm đình chỉ như trên). Lý do được lập luận, trong thời hạn gia hạn, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Sơn Dương đã có Quyết định trưng cầu giám định lại (số 01, ngày 4/1/2017), gửi Viện Pháp y Quốc gia trưng cầu giám định lại thương tích đối với bị hại trong vụ án là Thăng Minh Quang, làm căn cứ giải quyết vụ án. Đến thời điểm ngày 20/1/2017, chưa có kết luận giám định của Viện Pháp y Quốc gia nên cơ quan cảnh sát điều tra buộc phải ra quyết định tạm đình chỉ bị can nêu trên. Vì vậy, vụ án có dấu hiệu vẫn “dậm chân tại chỗ”.
Vì vụ án của mình mà anh Tư cùng gia đình anh đã chịu những tổn thất không thể diễn tả hết bằng lời, đó là những năm tháng đen tối và cơ cực nhất trong cuộc đời họ. Anh Tư cho biết, đã có những lúc anh rất tuyệt vọng, nhưng nhờ niềm tin vào công lý nên đã biến thành sức mạnh ý chí khiến anh từng tự nhủ, nếu trong thời hạn chịu án không có hi vọng giải oan thì sau khi chấp hành ánh phạt vẫn đi tìm lại sự công bằng tới cùng.
Dù đã có chút hi vọng le lói nhưng tới nay kết quả giải quyết vụ án dường như dậm chân tại chỗ, thậm chí có dấu hiệu “câu giờ” khiến tâm lý anh Tư cũng luôn chầu trực bất an lo lắng. Anh Tư cho biết: “Tôi tin vào sự minh bạch của pháp luật và chỉ khao khát mong muốn sự công bằng cho bản thân được thực thi”. Đó là động lực duy nhất trong thời điểm này thôi thúc anh Tư trên con đường đi tìm công lý dẫu biết còn nhiều gian nan.
Mọi thắc mắc cần giải đáp, Quý khách vui lòng liên hệ Hotline: 0979 80 1111 để được tư vấn chi tiết!
Công ty Luật TNHH Hùng Phúc